Özel IP Adresleri
Bazı IP numaraları yerel ağlarda kullanılmak amacıyla ayrılmıştır. Bu IP lerle internete çıkılmaz. Bu adreslere private adresses denir. İnternette kullandığımız IP adreslerineyse public adresses denir.
10.0.0.0 ile 10.255.255.254
172.16.0.0 ile 172.31.255.254
192.168.0.0 ile 192.168.255.254 arasındadır.
A sınıfı adresler
IP adresindeki ilk adres 0 ile 127 arasındadır. Ama 0 ve 127 networkte kullanılmayan özel durumlardır. İlk oktet network ID yi diğer 3 oktet ise host ID yi gösterir.Bu yüzden A sınıfı kullanabilecek ağ sayısı 126dır. Subnet mask ı ise 255.0.0.0 dır.
B sınıfı adresler
IP adresindeki ilk oktet 128 ile 191 arasındadır. İlk iki oktet network ID yi diğer iki oktet host ID yi gösterir.Subnet mask ı 255.255.0.0 dır.
C sınıfı adresler
ID adresindeki ilk oktet 192 ile 233 arasındadır ve varsayılan subnet değeri 255.255.255.0 dır. Yani ilk 3 oktet network ID yi son oktet host ID yi belirtir.
D sınıfı adresler
IP adresindeki ilk oktet 224 ile 239 arasındadır. Bu adresleme sınıfı multicast için kullanılır.
E sınıfı adresler
IP adresindeki ilk oktet 240 ile 247 arasındadır. Bu adresler gelecekteki gelişmeler için saklı tutulmaktadır.
Alt Ağlar (Subnets)
Network içinde diğer kısımlardan routerla ayrılan fiziksel bölüme alt ağ denir. Network içinde trafiği azaltmak ve farklı network topolojilerini kullanmak için alt ağlara ayırmaya ihtiyaç duyulur. Ayrıca alt ağlarla birlikte adresleme daha kolay yapılır. Aynı network içinde bulunan alt ağların network ID lerinin farklı olması gerekir. Bu sebeple elimizde olan IP sınıfıyla yeni bir alt ağ üretmek gerekir.
Alt Ağ Maskesi Hesaplama
Önce IP numarası desimal değerden ikilik(binary) değere dönüştürülür. Sonra IP nin sınıfı belirlenir. Sınıfı bilirlenen IP nin subnet mask ı da ikilik değere dönüştürülür. Daha sonra ikilik değere dönüştürülen IP ve alt ağ maskesi lojik AND işlemine sokulur. Çıkan değer tekrar desimal hale dönüştürülür ve böylece network ID bulunmuş olur.Bunu bir örnekle daha da basit bir halde açıklayabiliriz:
192.168.2.1 İP sini ele alalım. Bu değeri önce ikilik sisteme dönüştürürüz.
11000000 10101001 00000010 00000001
İllk oktet 192 olduğundan bu IP nin C sınıfında olduğunu ve alt ağ maskesinin 255.255.255.0 olduğunu belirleriz ve bu değeri ikilik sisteme dönüştürürüz.
11111111 11111111 11111111 00000000
Ve sonunda bu iki değeri lojik AND işlemine sokarız.
11000000 10101001 00000010 00000001
11111111 11111111 11111111 00000000
11000000 10101001 00000010 00000000
Bulduğumuz son sonuç network ID mizdir. Ve son olarak bu değeri desimal sisteme dönüştürürüz.
192.168.2.0 elde etmek istediğimiz network ID miz bu numaradır.
Ayrıca ID numarasının ardına konan alt ağdaki kaç tane bir olduğunu belirten sayılarla da bu işi daha da kolay yapabiliriz. Örneğin;
192.168.2.1/24 şeklinde yazılan IP de IP adresinin baştan itibaren 24 tane bir barındıran bir alt ağla AND işlemine sokacağımızı anlayabiliriz.
IP protokolleri
Günümüzde yaygın olarak IPv4 ve IPv6 protokolleri kullanılmaktadır.
IPv4
32 bitten oluşan IP lerdir. İnternet dünyası hızla büyüdüğü için IPv4
Ün oluşturduğu 4 milyarın üstündeki IP numarası artık yetersiz gelmeye başlamıştır. Bunu önlemek amacıyla NAT protokolü IPv4 e bir yama olarak eklenmiştir. NAT ın amacı üzerinde barındırdığı bir IPv4 adresini birden çok bilgisayarın internete çıkarken paylaşımına sunmaktır. Özel(private) IP adreslerinin internete çıkışını sağlar. Böylece bilgisayarlar arasında bir geçit görevi üstlenmiştir. Fakat bundan dolayı uçtan uca(point to point) adreslemeyi ve paket bütünlüğünü yok etmiştir. NAT protokolünün yarardan çok zarar getirdiği görüldüğü için mecburi olarak IPv6 ya geçiş zorunlu olmuştur.
IPv6
IPv4 ün yetersiz kalmasıyla 128 bit olan IPv6 geliştirilmiştir. Bu yeni adresleme yapısıyla neredeyse sınırsız adres aralığı oluşturulmuştur. Ayrıca paket başlıkları bu versiyonda kaldırılarak daha hızlı bir iletime yok açılmış, görüntü ve ses paketlerine öncelikli ibaresini atayarak IPv4 ün qos la desteklediği ama yetersiz kaldığı ses ve görüntü problemini aşacaktır. Bunlarla birlikte şifreleme sistemi daha güvenlidir.